Saturday, May 9, 2009

સ્પાઇન ફ્લુ, શાઇન ફ્લુ, લાઇન ફ્લુ અને એવું બધું...

પરાગ દવે
સાવ સાચું કહો, તમે ક્યારેય 'સ્વાઇન ફ્લુ' જેવા કોઇ રોગનું નામ સાંભળ્યું હતું? અરે મને ખબર જ છે કે નહોતું સાંભળ્યું (નકારમાં ડોક હલાવવાની ક્યાં જરૂર હતી? ). શેરીઓમાં રખડતા ભૂંડ દુનિયાના અર્થતંત્રને બાનમાં લેશે એવો ખ્યાલ તો ભલભલા આર્થિક નિષ્ણાતોને પણ નહોતો, નહીંતર એમણે મંદીને લગતા રિપોર્ટસમાં એનો ઉલ્લેખ કર્યો જ હોત. જોકે મને કેટલાક સંભવિત ફ્લુનો ભય દેખાઇ રહ્યો છે તેથી તમને એના વિશે સજાગ કરવાના આશયથી આ લેખ લખી રહ્યો છું. જરા વાંચો કેવા કેવા ફ્લુ માનવજાતિ પર ત્રાટકી ચૂક્યા છે, પણ આપણને ખબર જ નથી!

સ્પાઇન ફ્લુઃ દુનિયાના કોઇ તબીબી પુસ્તકમાં તેનો ઉલ્લેખ જોવા નહીં મળે, પણ આ બહુ ગંભીર પ્રકારનો ફ્લુ છે. આ રોગના સામાન્ય ચિહ્નો સરળતાથી જોઇ શકાય છે. સ્પાઇન ફ્લુની શરૂઆત સ્વાભાવિક રીતે જ સ્પાઇન એટલે કે કરોડરજ્જુથી થાય છે. જેને આ રોગ થયો હોય તેને તાવ આવે છે પણ આ તાવ માત્ર સ્પાઇનમાં જ આવે છે. દુઃખાવો પણ માત્ર ત્યાં જ થાય છે. આખું શરીર સામાન્ય તાપમાન દર્શાવતું હોય છે, પણ કરોડરજ્જુ ભડકે બળતી હોય છે. આ પ્રકારના તાવમાં દર્દી સૌથી વધુ મુશ્કેલી તાવ માપવામાં અનુભવે છે. થર્મોમીટર દ્વારા કરોડરજ્જુનો તાવ કેવી રીતે માપવો એ જ કોઇ સમજી શકતું નથી. કેટલીક વખત જો વાઇરસનો હુમલો તીવ્ર હોય તો દર્દી 'સ્પાઇનલેસ' થઇ જાય તેવો પણ ભય રહે છે. જોકે આપણા સમાજમાં મોટાભાગે આ પ્રકારની ખામી સ્વીકાર્ય છે. આ રોગ બીજા કોઇપણ પ્રકારનું નુકસાન કર્યા વગર અને દવા કર્યા વગર મટી જાય છે આથી ડોક્ટરો આ રોગને બહુ પસંદ કરતા નથી.

શાઇન ફ્લુઃ ભારતમાં આ રોગ અગાઉ એક વખત જોવા મળી ચૂક્યો છે. સ્વ. પ્રમોદ મહાજન આ રોગના સૌપ્રથમ દર્દી તરીકે પ્રખ્યાત થયા હતા. આ રોગ થોડો વિચિત્ર છે. હકીકતમાં તેના કોઇ લક્ષણો જોવા મળતા નથી, પણ દર્દીના દિમાગમાં સતત શાઇન-શાઇન થતું રહે છે અને તેને આંખે માત્ર ચમકારા જ દેખાતા રહે છે. માત્ર પોતાનું ઘર કે સોસાયટી કે શહેર કે સૂર્ય-ચંદ્ર જ નહીં, તેમને સમગ્ર ઇન્ડિયા શાઇનિંગ લાગે છે. સ્વ. મહાજનના પગલે અટલજી અને અડવાણીજીને પણ આ વાઇરસ લાગુ પડ્યો હતો અને આ રોગની અસર એટલી તીવ્ર હતી કે પાંચ વર્ષના બદલે ચાર વર્ષમાં તેમણે લોકસભાની ચૂંટણી લડવાનું સાહસ કરી નાંખ્યું હતું. 'જય હો' પણ આ જ રોગનો પેટા પ્રકાર છે. આમ જનતામાં જો આ રોગ ફેલાય તો ચોક્કસપણે ગંભીર પરિણામો આવવાનો ભય છે.

વાઇન ફ્લુઃ આ એક હઠીલો રોગ છે. વિશ્વભરમાં તે સદીઓથી જોવા મળે છે. વિપુલ પ્રમાણમાં વાઇનનું સેવન કરતા લોકોને જ આ રોગ થાય છે. હેંગઓવર ઉતર્યા પહેલાં તેમના શરીરનું તાપમાન વધેલું રહે છે અને ક્યારેક તેની અસર દિમાગ સુધી પણ પહોંચે છે. આ રોગની અસર હેઠળ વ્યક્તિ પોતાને વિશ્વસમ્રાટ માનવા લાગે છે અને ગુજરાતીમાં તેમને માટે 'તે રાજાપાઠમાં છે' એવું કહેવામાં આવે છે. આ રોગની અસર હેઠળ કેવા પરિણામો આવી શકે છે તે જાણવું હોય તો આઇપીએલ 20-20 માટે વિજય માલ્યાએ બનાવેલી 'ટેસ્ટ ટીમ' જોઇ લેવી.

ડિવાઇન ફ્લુઃ આ રોગ વાઇન ફ્લુનો કટ્ટર વિરોધી છે. આ ફ્લુ એવો જોરદાર છે કે મોટાભાગે કોઇ તેની અસરમાંથી બચી શકતું નથી. દર્દી બધા કામ પડતાં મૂકીને કલ્યાણ-કલ્યાણ એવું બબડ્યા કરે છે અને ઠેક-ઠેકાણે આશ્રમોમાં ફરતો રહે છે. ઘડીકમાં તે ટીલાં-ટપકાં કરવા માંડે છે અને પછી ધીમે-ધીમે સગાં-વ્હાલા અને મિત્રોને ઉપદેશો પણ આપવાનું શરૂ કરે છે. આ રોગની એક ખાસ વિશેષતા એ છે કે દર્દીને પોતાની જાત સદગુણોની સરવાણી અને સામેનો માણસ દુર્ગુણોના પોટલા જેવો જ દેખાય છે. વળી, આ રોગ એક જ હોવા છતાં અલગ-અલગ સંપ્રદાય પ્રમાણે તેની અસર ઓછી-વધુ થતી રહે છે. ખાસ ધ્યાન ખેંચે એવી બાબત એ છે કે એક સંપ્રદાયનો દર્દી બીજા સંપ્રદાય તરફ કદી જોતો નથી. ચોંકાવનારી માહિતી મળી રહી છે કે ગુજરાત અને ભારતની અડધો-અડધ વસ્તીને આ રોગ લાગુ પડી ચૂક્યો છે.

લાઇન ફ્લુઃ આ રોગ લગભગ સર્વત્ર જોવા મળે છે. રેશનિંગની દુકાનથી લઇને મલ્ટિપ્લેક્સની ટિકીટ બારી સુધી આ રોગ જોવા મળે છે. આ રોગમાં દર્દીઓ ગમે ત્યાં લાઇન બનાવવા લાગે છે. દર્દીના દિમાગમાં આ રોગ એવો ઘર કરી જાય છે કે કેટલીક વખત લાઇન ના હોય તો તેને એમ લાગે છે કે જરૂર કાઉન્ટર બંધ થઇ ગયું હશે. રેલ્વે સ્ટેશનો પર તો કેટલીક વખત ટિકીટવાંચ્છુઓની લાઇન ટ્રેન કરતાં પણ લાંબી થઇ ગઇ હોવાના દાખલા છે. ઇતિહાસ ગવાહ છે કે અનેક લડાઇઓ લાઇન તોડવાના કારણે થઇ છે. આપણે ત્યાં લાઇનનું સ્થાન અદકેરું છે. જોકે હવે ટેલિ બુકિંગ અને હોમ ડિલિવરી જેવી સુવિધાઓના કારણે આ ફ્લુનું જોર નબળું પડતું જાય છે.

સાઇન ફ્લુઃ આ ફ્લુ બહુ ખતરનાક છે. જેને આ રોગ લાગુ પડે તે સાઇન (સહી) કર્યા કરતો હોય છે. હાથમાં પેન-કાગળ ના હોય તો હવામાં આંગળીઓ ઘૂમાવીને સહીઓ કરતો રહે છે. કરુણતા એ હોય છે કે આ દર્દીને ચેક તો જવા દો, ઘરે આવેલા કુરિયર માટે પણ સાઇન કરવાને યોગ્ય માનવામાં આવતો નથી. જે સેલિબ્રિટીઝના ઓટોગ્રાફ માટે ઉપર ઉલ્લેખ કરેલો 'લાઇન ફ્લુ' ફેલાતો હોય તેમને સેલિબ્રિટી સ્ટેટસ ગુમાવ્યા બાદ સાઇન-ફ્લુ થવાની શક્યતા છે. રાજેશ ખન્નાને આ ફ્લુ લાંબા સમયથી લાગુ પડ્યો છે.

ફાઇન ફ્લુઃ આ ફ્લુમાં વળી બે પ્રકાર હોય છે. એક પ્રકારમાં દર્દીને હંમેશા દંડ જ થતો રહે છે. સ્કુલમાં યુનિફોર્મ માટે, કે પછી મોબાઇલ બિલ મોડું ભરવા બદલ કે પછી ટ્રાફિક સિગ્નલનો ભંગ કરવા બદલ આ પ્રકારના દર્દીઓ સતત ફાઇન એટલે કે દંડ ભરતાં જ રહે છે, અવિરતપણે.
જોકે બીજા પ્રકારનો ફાઇન ફ્લુ બહુ સરસ છે. જગતમાં આ એક જ ફ્લુ એવો છે, જેને તબીબો પણ સારો માને છે. આ ફ્લુ જેને થયો હોય તે દર્દીઓ 24 કલાક ખુશીઓથી ઘેરાયેલા રહે છે. ટેન્શન કે સ્ટ્રેસ જેવા દુષણો આ ફ્લુના દર્દીઓને સ્પર્શતા નથી. ગમે ત્યારે તમે એમને પૂછો કે કેમ છો, તો તેમનો જવાબ હંમેશા 'ફાઇન' જ હોય છે. આપણને બધાને આ બીજા પ્રકારનો સારો ફાઇન ફ્લુ થાય એવી અપેક્ષા રાખું છું.

8 comments:

  1. ok its a good humar, u should write humarias articals rathar than serious one, there u can get sucess as a writer

    ReplyDelete
  2. This comment has been removed by the author.

    ReplyDelete
  3. Its very good humarias artical. I also wish we suffer by fine flu (second).

    ReplyDelete
  4. કેટલીક વખત જો વાઇરસનો હુમલો તીવ્ર હોય તો દર્દી 'સ્પાઇનલેસ' થઇ જાય તેવો પણ ભય રહે છે. જોકે આપણા સમાજમાં મોટાભાગે આ પ્રકારની ખામી સ્વીકાર્ય છે.
    Ha ha ha ha ha...!!!!!

    ReplyDelete
  5. one more type of flu is there, chair flue.
    Next time 'Chair flu' with special references

    ReplyDelete
  6. TAMARA BLOG NE FLU THAI GAYU CHHE KE SU MITRA ?

    ReplyDelete